Krajowy Plan Odbudowy na miarę czasów

Lubuskie walczy o miliony euro

Krajowy Plan Odbudowy to obecnie jeden z kluczowych dokumentów w UE. Dzięki niemu Polska ma powrócić na ścieżkę szybkiego rozwoju gospodarczo-społecznego, wyhamowanego  przez epidemię koronawirusa.

Krajowy Plan Odbudowy stał się tematem wirtualnej konferencji z udziałem samorządowców, przedstawicieli UE oraz ekspertów. Spotkanie otworzyła marszałek Elżbieta Anna Polak, która wskazała kierunki, w jakich region lubuski chciałby się poruszać w ramach Krajowego Planu Odbudowy. Mowa tu o m.in. o dalszym wzmacnianiu ochrony zdrowia, rozbudowie sieci ścieżek rowerowych, rozwoju Parku Technologii Kosmicznych i Lotniczych, zakupie hybrydowego taboru kolejowego oraz dalszym inwestowaniu w szkolnictwo zawodowe. W sumie wykaz projektów z województwa lubuskiego do Krajowego Programu Odbudowy obejmuje aż 15 punktów (szczegóły tutaj).

- Krajowy Program Odbudowy powstał, aby sprostać aktualnym wyzwaniom. To dla Europy Plan Marshalla. Od regionów zależy, czy środki będą dobrze i skutecznie wykorzystane. Nasze projekty wpisują się w kryteria zwiększenia odporności w ochronione zdrowia, zielonego ładu i przede wszystkim cyfryzacji. Przedstawiliśmy 15 silnych punktów, kamieni milowych, dzięki którym chcielibyśmy rozwiązać problemy związane z epidemią oraz kryzysem gospodarczym. Krajowy Program Odbudowy pomoże nam dokonać cywilizacyjnego skoku, a zarazem sprostać wyzwaniom, jakie postawiła przed nami pandemia. Wsłuchujemy się w głosy mieszkańców. Myślę, że razem sobie poradzimy - mówiła marszałek Elżbieta Anna Polak, otwierając konferencję.

Z uznaniem o dotychczasowych dokonaniach samorządu województwa wypowiedział się Christopher Todd – Dyrektor wydziału ds. Polski w Dyrekcji Generalnej ds. Polityki Regionalnej i Miejskiej Komisji Europejskiej. Unijny urzędnik wziął udział w debacie, towarzyszącej drugiej części konferencji. - W województwie lubuskim macie dużo doświadczenia i radzicie sobie doskonale. Chciałbym podziękować pani marszałek za fantastyczne wykorzystanie środków z Unii Europejskiej, ale również tych rządowych na przeciwdziałanie pandemii. Dobrze przyjąłem informacje o budowie Centrum Zdrowia Matki i Dziecka, które zostało przemianowane na szpital tymczasowy. Macie obecnie ogromne zapotrzebowanie, ale jesteśmy przekonani, że pieniądze przeznaczycie na dobre cele i skutecznie, mądrze wdrożycie planowane przedsięwzięcia - gratulował Christopher Todd.

Krajowy Plan Odbudowy powinien być dokumentem niebywale dokładnym. Podczas konferencji tłumaczył to Miguel Gil Tertre – Kierownik Wydziału Business Environment, Public Administration Komisji Europejskiej. Unijny ekspert przekonywał, że jedynie konkretnie sprecyzowane inwestycje i działania będą mogły otrzymać wsparcie środkami UE. - Bardzo ważne jest to, abyśmy otrzymali ten plan w odpowiednim czasie, co pozwoli się do niego ustosunkować. Plan musi wyglądać dobrze od samego początku, być rzetelnie przygotowany. Jeśli nie będzie odpowiadał wszystkim wymaganiom Unii Europejskiej, nie będzie możliwe jego ocenienie przez Komisję Europejską oraz ratyfikacja - zaznaczył Miguel Gil Tertre.

Przypomnijmy, że do Polski w ramach Krajowego Planu Odbudowy ma trafić aż 23 mld euro.

Wsparcie UE niezbędne dla rozwoju

 Po przedstawieniu założeń Krajowego Planu Odbudowy i oczekiwań województwa lubuskiego, odbyła się debata z udziałem samorządowców, polityków i ekspertów. Rozmowę otworzył członek zarządu Marcin Jabłoński, podkreślając wagę opinii samorządów przy tworzeniu planu odbudowy.

- Konieczne jest podmiotowe potraktowanie regionów. Samorządy wszystkich szczebli pokazały, że są najefektywniejsze, jeśli chodzi o wydatkowanie pieniędzy. Najlepiej znamy problemy, mamy najpełniejszą diagnozę wszystkich deficytów, które okazały się słabościami regionów. Wiemy, gdzie te pieniądze należy zainwestować, aby lepiej przygotować się do pandemicznej sytuacji, ale też osiągnąć cele nakładane przez UE, związane np. z polityką klimatyczną oraz programami cyfrowymi - podkreślił członek zarządu Marcin Jabłoński.

Obawy, związane z tworzonym Krajowym Planem Odbudowy, przedstawił prezydent Sopotu Jacek Karnowski. – Czy na pewno województwo lubuskie, Sopot oraz inne miasta dostaną te pieniądze? Jako samorządowcy nie widzimy na razie mechanizmu, jak te środki finansowane mają być rozdawane. Chcemy, aby były przyznawane według czytelnego klucza oraz zasad, a dalej ich w Polsce nie mamy – twierdził Jacek Karnowski.

O potrzebie szerokiej konsultacji planu odbudowy mówił za to Jan Olbracht. – Parlament zażądał, aby wpisać do przepisów obowiązkowe konsultacje i włączenie władz regionalnych, NGO, partnerów społecznych i firm w przygotowanie dokumentu. Samorządy powinny bardzo zdecydowanie wejść w proces współpracy przy tworzeniu Krajowego Programu Odbudowy - postulował europoseł.

Krajowy Plan Odbudowy będzie pozwalał samorządom realizować inwestycje bez konieczności znalezienie wkładu własnego, co jest szczególnych ważne dla mniejszych JST, dotkliwie dotkniętych gospodarczymi konsekwencjami epidemii. – Środki z Krajowego Planu Odbudowy powinny realizować cele w skali makro. Muszą wpisywać się w politykę związaną ze strategią rozwoju województwa, bo z tego będą efekty, dające wartość dodaną. Jeśli plan będzie dla swoich i zostanie w to włączona polityka, to z Krajowego Planu Odbudowy niewiele będzie wynikało. Liczę, że samorządy zostaną docenione - argumentował Marek Cebula, Burmistrz Krosna Odrzańskiego, szef związku lubuskich gmin.

Do dyskusji włączył się też radny województwa Kazimierz Łatwiński. – Podobało mi się sformułowanie, że projekty powinny być win-win, czyli sprawiać, że wszyscy wygramy. Program jest okazją, aby uporządkować wiele kwestii. Chciałem apelować, aby położyć nacisk na transport i infrastrukturę – zachęcał radny województwa.

Konferencję „Krajowy Plan Odbudowy – Lubuskie” można było śledzić on-line na facebook’u i w serwisie Yotube, a widzowie mogli zadawać uczestnikom pytania. Internauci interesowali się m.in. możliwością finansowania projektów transgranicznych z pieniędzy przeznaczonych na Krajowy Fundusz Odbudowy - Padały pytania, czy był problem z wyborem projektów do Krajowego Planu Odbudowy. Oczywiście było to trudne, ale postawiliśmy na dobrze przemyślane propozycje. Szukaliśmy projektów, które wpisują się w kryteria, a jednocześnie rozwiązują problemy kompleksowo. Chodzi o to, aby każdy z tych projektów, jeśli dostanie wsparcie, promieniował na jak największą część województwa lubuskiego i oddziaływał na maksymalnie dużą grupę interesariuszy. Mamy sprecyzowaną wizję rozwoju i potrafimy ją uzasadnić - podsumował debatę oraz konferencję członek zarządu Marcin Jabłoński