Konwent Powiatów dyskutował o partnerstwie samorządów i unijnych funduszach

– To pierwszy państwa konwent od chwili, kiedy nastąpiły zmiany w Zarządzie Województwa Lubuskiego. Stąd też chciałem wykorzystać tę okazję, by podjąć rozmowy z państwem i szukać pól do współpracy – mówił marszałek. Odniósł się także do obecnej sytuacji w kraju, która ma znaczenie dla samorządów. – Jesteśmy w okresie dynamicznych zmian. Mam nadzieję, że w przyszłym tygodniu powstanie nowy rząd, na który czekamy od jakiegoś czasu. To najpewniej wywoła ruch w naszym otoczeniu. Myślę o kwestiach związanych z Krajowym Planem Odbudowy. Liczymy na to, że samorządy województw będą miały udział w realizowaniu projektów, które z tych pieniędzy będą finansowane. Wiecie państwo, że to 50 mld euro. Czas na ich wykorzystanie jest ograniczony do 2026 roku, więc ciężko będzie te pieniądze sprawnie wydać. Liczymy na to, że dojdzie do jakichś szybkich komunikatów i samorządy województw pewnie w pierwszej kolejności dostaną sygnał, jak przygotować się do realizacji różnego rodzaju projektów – powiedział M. Jabłoński.

Wśród lubuskich projektów, które znalazły się na liście do dofinansowania z KPO, tzw. „złotej piętnastce”, jest np. budowa sieci ścieżek rowerowych. – W tej chwili ścieżki rowerowe są szczególnie na topie, jeśli chodzi o lokalne strategie działania. W porozumieniach, które powstały na terenie całego województwa, tych ścieżek rowerowych jest sporo – dodał marszałek województwa.

Powiaty mają znaczenie w partnerstwach samorządowych

Marszałek mówił także o roli powiatów w partnerstwach samorządowych. Przypomniał, że organizowane są spotkania z samorządami tworzącymi te porozumienia, na których prezentowany jest stan zaawansowania prac nad tworzeniem strategii terytorialnej – dokumentu niezbędnego do sięgnięcia po środki unijne przeznaczone dla partnerstw.

– Robimy tour po całym województwie. Zauważyliśmy już po trzech spotkaniach, że różne jest podejście gmin do planowania projektów, które chciałyby realizować. Są takie rozwiązania, gdzie jednym z członków w takim partnerstwie jest powiat. Tak jest w partnerstwie Skąpe-Lubrza-Łagów, gdzie zaproszono do współpracy powiat świebodziński. Może to mieć o tyle znaczenie, że wśród projektów są takie, które dotyczą obszarów realizowanych przez powiaty, np. w sferze społecznej przez Powiatowe Centra Pomocy Rodzinie. Niektóre gminy nie bardzo wiedzą, jak podjąć te pieniądze, brakuje im pomysłów na tego typu działania społeczne. Wydaje mi się, że powiaty mogą być bardzo dobrym partnerem – wyjaśnił M. Jabłoński.

Unijne fundusze dla powiatów – na co można je uzyskać?

W posiedzeniu Konwentu Powiatów brali także udział dyrektorzy departamentów Urzędu Marszałkowskiego odpowiedzialnych za wdrażanie programu „Fundusze Europejskie dla Lubuskiego”. Wyjaśniali, na jakie projekty samorządy powiatowe mogą otrzymać unijne środki oraz które nabory wniosków są obecnie prowadzone i planowane.

– Jednostki samorządu terytorialnego mogą aplikować o środki w każdym z priorytetów programu – mówiła Sylwia Pędzińska, dyrektor Departamentu Instytucji Zarządzającej. – Jeżeli chodzi o Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego w najbliższym czasie, od 13 do 31 grudnia 2023 r., mamy nabór na rozwój inteligentnych specjalizacji. To głównie sektor badawczo-rozwojowy, współpraca z przedsiębiorstwami i organizacjami badawczymi. Kolejny nabór dotyczy szeroko pojętej termomodernizacji. Potrwa od 7 lutego do 21 czerwca 2024 r. Pojawia się tu nowe pojęcie – dotacja warunkowa. To nowy rodzaj wsparcia, obok wsparcia zwrotnego. Jeżeli chodzi o wymiar terytorialny i strategie terytorialne, zamierzamy, żeby był to tryb pozakonkursowy. Nie konkurujemy z nikim, są środki już naznaczone, tylko trzeba dobrze przygotować projekt – wskazywała dyrektor Sylwia Pędzińska.

– W uzupełnieniu powiem o dwóch obszarach, które na pewno będą przedmiotem zainteresowania samorządów powiatowych, bo do tej pory w kończącym się za kilkanaście dni programie mieliśmy spory udział właśnie takich przedsięwzięć projektowych. Chodzi mi o termomodernizację obiektów użyteczności publicznej. Chcemy zachęcić państwa do korzystania ze środków na ten cel. Pojawia się tam nowa formuła dotacji warunkowej, ale proszę się tego nie obawiać. Ten element warunkowości polega na skorzystaniu ze wskaźnika energii pierwotnej. Wtedy w zależności od wielkości tego wskaźnika po przeprowadzonej termomodernizacji jakiś fragment dotacji będzie musiał zostać zwrócony. Im ten wskaźnik będzie korzystniejszy z ekonomicznego punktu widzenia, tym mniejszy będzie ten zwrot. Bez elementu zwrotnego można poddawać termomodernizacji obiekty, które mają charakter historyczny. To budynek lub zespół budynków ujęty w gminnej ewidencji zabytków lub budynki wybudowane przed 1945 rokiem. Zatrzymam się jeszcze na chwilę przy przedsięwzięciach związanych z odnawialnymi źródłami energii. Liczymy na to, że jeszcze przed świętami Zarząd Województwa Lubuskiego podpisze umowę z Bankiem Gospodarstwa Krajowego, który został wyłoniony do udzielania pożyczek na chociażby instalacje odnawialnych źródeł energii. Poza tym, że oprocentowanie tych pożyczek jest minimalne, to jeszcze jest szansa na umorzenie części tego kredytu – dodał dyrektor Departamentu Programów Regionalnych Marek Kamiński.

Aktualne nabory wniosków w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego+ przedstawił zaś zastępca dyrektora Departamentu Europejskiego Funduszu Społecznego Adam Misiaszek. Dotyczą one obszaru edukacji, włączenia społecznego i rynku pracy: – Obecnie trwa nabór w Działaniu 6.13. – Usługi społeczne i zdrowotne. Dotyczy wsparcia dziennych domów pomocy, czyli osób, które potrzebują pomocy w codziennym funkcjonowaniu. Drugi typ wsparcia to dowożenie tych osób do domów dziennego pobytu. Nabór potrwa do 12 stycznia 2024 r. Na początku 2024 r. planujemy ogłoszenie naboru w trybie niekonkurencyjnym dla Związku Powiatów Lubuskich.

Poza tym Departament EFS zakończył nabór projektów z zakresu aktywnej integracji społeczno-zawodowej. Przystąpiło do niego 11 powiatów. Całkowity koszt projektów to 12 mln złotych, z czego dofinansowanie wynosi ponad 10 mln.

Lubuskie powiaty są otwarte na współpracę

Obradom Konwentu Powiatów przewodniczył Henryk Janowicz, starosta powiatu żagańskiego: – Dziękujemy bardzo za obszerne przedstawienie programu, który nas czeka, jeżeli chodzi o pozyskiwanie środków unijnych. My w większości bazujemy na środkach zewnętrznych. Stworzyliśmy pewne rozwiązania na przyszłość. Twierdzę, że jako starostowie zawsze się dogadamy, będziemy partnerstwem dla Urzędu Marszałkowskiego, będziemy współpracować też z gminami na terenie naszych powiatów. Pokazujemy, że ponad podziałami potrafimy pracować dla dobra naszych mieszkańców.

Po przejęciu przewodnictwa w obradach przez starostę powiatu nowosolskiego Iwonę Brzozowską uczestnicy konwentu omówili także temat szkolnictwa zawodowego.

#FunduszeUE #UEdlaLubuskiego #UE #PomocUE